Melkopschuimers: Van schuimkroon tot latte art: hoe creëer je het perfecte melkschuim

Als u eenmaal hebt genoten van een heerlijke cappuccino of latte macchiato met een lekker romig melkschuim, kunt u er niet meer omheen. Ik spreek uit ervaring. Hier kunt u zien hoe u thuis heerlijke melkschuim kunt maken zonder dure professionele apparatuur.

Als u op zoek bent naar een snelle aanbeveling voor een goede melkopschuimer, zult u tevreden zijn met de Milk Twister van Philips.

Voor velen gaan koffie en melk samen als kaneel en suiker. Melkspecialiteiten met koffie (espresso om precies te zijn) worden steeds populairder, creatiever en fancy. In de koffiehuizen zie je kleine kunstwerkjes in het kopje en de barista is met zijn latte art een echte kunstenaar geworden.

Maar hoe krijg je het perfect opgeklopte melkschuim in je eigen koffiekopje? Met een paar goede trucs, wordt het kinderspel.

Hoe ontstaat melkschuim?

Melkschuim ontstaat door verhitting en gelijktijdige toevoeging van lucht. In professionele pistonmachines wordt de zogenaamde stoomlans (ja, zo heet hij echt!) in de melkkan gedompeld en wordt de melk verwarmd door de hete stoom en tegelijkertijd verrijkt met lucht. Aan het einde is het melkschuim in het beste geval ca. 65-68°C heet en kan het worden gebruikt voor uw cappuccino of latte.

Hoe herken je goed melkschuim?

Goed melkschuim moet een gelijkmatige, bijna romige consistentie hebben. Niet te stevig (u wilt geen stijfgeklopte eiwitten op uw koffie) en ook niet te lopend.

Het is ook helemaal verkeerd, zoals je in veel cafés meemaakt: een mengsel van volledig vloeibare melk met daarbovenop echt vast en oudbakken melkschuim (of liefkozend bouwschuim).

Bovendien mag u uw lippen niet branden aan het melkschuim, d.w.z. dat de melk niet te lang en te intensief mag zijn verhit. Met het juiste melkschuim is het gieten van kleine figuurtjes in de espresso niet langer een probleem. Dit heet latte art.

Welke melk is het beste voor schuimende melk?

Er is geen algemeen antwoord op de vraag welke melk het beste werkt om op te schuimen. Als je het wetenschappelijk bekijkt, zou gepasteuriseerde verse melk, die een hoog vetgehalte heeft, de eerste keuze zijn. Het vetgehalte is echter omstreden omdat het als smaakdrager kan fungeren.

Koffie-experts en barista’s zijn het echter over één ding eens: het is het beste koude melk op te schuimen. Dan heb je wat meer tijd om de perfecte consistentie voor het schuim te krijgen.

Is volle melk de beste keuze?

Als het gaat om de vraag welke melk het beste is voor melkschuim, doet volle melk het heel goed. Door zijn hoge vetgehalte is het zeer geschikt om melk goed op te schuimen. Het produceert iets minder schuim, maar het is bijzonder romig en zacht. Hij glanst ook mooi en is perfect voor een heerlijk kopje cappuccino.

Volle melk is de perfecte basis om van koffie te genieten. Het heeft niet zo veel eigen smaak dat het het aroma van de espresso en de koffiebonen overschaduwt. Integendeel, het helpt juist om deze subtiele nuances te accentueren.

Melk met laag vetgehalte – slechts in beperkte mate geschikt

Het verschil tussen magere melk en melk met een vetgehalte van ruim 3 à 4 procent is duidelijk merkbaar bij magere melk. De meeste magere, vetarme melk heeft ongeveer 1 tot 1,5 procent vet, maar kan toch worden gebruikt. Het melkschuim is wat vaster en kan soms wat droog aanvoelen in de mond. Melk met een laag vetgehalte is daarentegen veel neutraler in de drank. Dus als u niet van de typische smaak van volle melk houdt, is dit de juiste soort voor u.

Havermelk “Oatley Barista Edition” is een geweldig veganistisch alternatief

Steeds meer mensen zijn op zoek naar een geschikt veganistisch alternatief dat dezelfde schuimende eigenschappen heeft als koemelk. De meeste plantaardige melkdranken hebben echter een zeer laag vetgehalte, waardoor het schuim zeer dun is of te snel inzakt.

De “Oatley Barista Edition” is een weloverwogen versie in vergelijking met andere havermelken. Met een goed vetgehalte van 3 procent komt het gemakkelijk in de buurt van koemelk. Aan de oorspronkelijke ingrediëntenlijst van water, haver en zout zijn echter nog eens 10 extra stoffen toegevoegd.

Oatly! Haver Barista
Oatly! Haver Barista

Bekijk de dagprijs

De beste veganistische alternatieven zijn havermelk, sojamelk en hazelnootmelk. Als u geen extra dik schuim wilt, kunt u ook amandelmelk gebruiken. De milde smaak harmonieert goed met de koffie. Als u alleen melkschuim wilt produceren, moet u rijst-, kokos- of speltmelk vermijden.

Hoe schuim je melk goed op?

Als u melk wilt opschuimen, zijn er een paar punten die niet over het hoofd mogen worden gezien. Er zijn twee belangrijke fasen bij het maken van melkschuim: trekken en rollen. Deze techniek is echter alleen belangrijk als u een stoompijp of -lans gebruikt.

Laat het nooit te heet worden.

Zoals hierboven vermeld, is het een voordeel als de melk in de koelkast is voorgekoeld. Dit zal u wat tijd geven terwijl u het perfecte melkschuim maakt.

De maximumtemperatuur van ongeveer 65 tot 68 graden Celsius mag in geen geval worden overschreden. Als de melk te heet is, verbrandt ze en stolt het eiwit. Hierdoor zakt het schuim in en wordt ook de smaak aangetast.

Welke apparaten kunnen worden gebruikt om melk op te schuimen?

De mogelijkheden lijken eindeloos, van mechanische tot handmatige bereidingsvarianten. De barista zweert meestal bij de stoomlans die bij zijn portafilter machine zit. Maar er zijn een paar andere apparaten die echt kunnen concurreren met het schuim met het mondstuk. Hier stellen wij enkele van deze toestellen voor.

De klassieke espressomachine met stoompijpje

Met de espressomachine met stoomlans kunt u veel doen om de kwaliteit van het melkschuim te verbeteren. De twee fasen van tekenen en walsen mogen niet worden onderschat. Met een beetje oefening kunt u deze techniek echter snel onder de knie krijgen. Wat je in ieder geval nodig hebt: een geschikte melkkan.

Dial Melkkan
Dial Melkkan

Bekijk de dagprijs

De koude melk mag het melkkannetje slechts tot de helft vullen, omdat het melkschuim de andere helft zal vullen. Dompel eerst het stoompijpje in de melk en zet dan het vuur op vol. De melkkan wordt iets naar beneden getrokken, als het oppervlak borrelt lijkt de lans te ver naar buiten. Sissende geluiden tonen aan dat het correct wordt gedaan. Wanneer de kruik lauw wordt, wordt de tweede stap gestart.

Tijdens de rolfase wordt het schuim goed verdeeld en moet het mondstuk opnieuw in de melk worden gedompeld. De kan wordt rond het mondstuk gedraaid en de lichte belletjes worden door een werveling naar beneden getrokken. Alvorens de melk in het kopje of glas te gieten, zet u het even neer om de melk en het schuim een beetje te laten circuleren.

TIP #1: Lelijke belletjes kunnen worden weggeblazen door met de bodem van de kan op het aanrecht te tikken. Hierdoor ziet het schuim er ook mooi en homogeen uit in de kop.

TIP #2: Wanneer het melkkannetje nauwelijks met de blote hand kan worden aangeraakt, heeft het melkschuim ongeveer de juiste temperatuur.

Een stoomstoot buiten de kan kan worden gebruikt om het mondstuk te reinigen. Een zachte doek is hier perfect voor.

Heb ik een pistonmachine nodig voor goed melkschuim?

Naast de dure oplossing van een pistonmachine zijn er ook goedkopere alternatieven die gebruik maken van een automatische garde om lucht aan de melk toe te voegen. Tegelijkertijd wordt de melk in een roervat verwarmd. De manier waarop het werkt is hier anders, maar in veel gevallen is het resultaat even indrukwekkend. En uiteindelijk is het toch de persoonlijke smaak die de doorslag geeft.

Automatische melkopschuimers leveren ook barista-kwaliteit

De perfecte aanvulling voor iedereen die geen volautomatische machine of een portafilter met lans heeft, maar toch heerlijk melkschuim wil maken. De resultaten zijn uitzonderlijk goed en zeker vergelijkbaar met een goede espressomachine. Schoonmaken is veel eenvoudiger en de machine kan snel worden opgeborgen. Er zijn drie verschillende types: de automatische opschuimer, de elektrische opschuimer met batterijen en de manuele opschuimer. Elk van deze apparaten heeft zijn voor- en nadelen, en het is het beste om af te wegen wat voor iedereen het beste is.

Van de automatische apparaten is de Philips Senseo Milk Twister zeker een aanrader. Hij is compact, stil en zeer gemakkelijk in het gebruik.

Als u echter de voorkeur geeft aan handmatig werk en niet alles aan een machine wilt overlaten, is de Bodum Latteo de beste keuze. Het melkschuim is romig, zacht en als van een professional. Hij is gemakkelijk te gebruiken, compact en u hebt meer invloed op het resultaat van de schuimconsistentie.

Waar moet je op letten als je een automatische melkopschuimer koopt

  • Is de capaciteit van de melkopschuimer geschikt? (80-100 ml melkschuim is nodig voor een kopje cappuccino)
  • Is de container vaatwasmachinebestendig en/of gemakkelijk schoon te maken?
  • Schakelt het pijpje zichzelf uit als de temperatuur bereikt is? Anders kan de melk verbranden.

Deze automatische melkopschuimers worden aanbevolen:

Philips Senseo CA6500/60 – Melkopschuimer – Zwart
Philips Senseo CA6500-60 - Melkopschuimer - Zwart

Bekijk de dagprijs

Severin SM 3585 melkopschuimer
SEVERIN SM 3585 melkopschuimer

Bekijk de dagprijs

Severin SM3584
Severin SM3584

Bekijk de dagprijs

WMF LONO Milk & Choc
WMF LONO Milk & Choc

Bekijk de dagprijs

Volautomatische machines met goede melkopschuimers – Niet zo gemakkelijk te vinden.

Het opschuimen van melk werkt iets anders in een volautomatisch koffiezetapparaat. De melk wordt aangezogen en verwarmd door een interne of externe slang. Stoom jaagt het dan door een mondstuk en zo komt er lucht in de melk. Dit gebeurt allemaal automatisch, maar het resultaat is niet hetzelfde als bij een espresso- of pistonmachine met een stoompijpje. Het schuim is meestal vrij stevig en doet meer denken aan een bubbelbad.

De twee machines DeLonghi Dinamoca ECAM 350.55.B of Jura E8 zijn een verfrissende uitzondering. Het melkopschuimkanaal moet dagelijks worden gereinigd en indien mogelijk moet ook aandacht worden besteed aan de temperatuur, die idealiter rond of onder 70 graden Celsius moet liggen.

Erg populair tegenwoordig – melk opschuimen in de Thermomix

De Thermomix wordt steeds populairder en is in steeds meer huishoudens te vinden. Deze elektronische bereidingswijze belooft koffiehuisklaar schuim en de resultaten zijn veelbelovend. Met de Thermomix kunt u in een handomdraai melk opschuimen zonder melkopschuimer. Om een troebel romig schuim te krijgen, moet de mengkom schoon zijn. Als u wilt, kunt u het afspoelen met een beetje zout en water en het daarna nog eens schoonmaken met ijskoud water. Op deze manier mag er niets in de pot achterblijven.

De melk moet ook koud zijn en uit de koelkast komen. Indien nodig kunt u een paar ijsblokjes aan het mengsel toevoegen. Zorg er vooral voor dat de temperatuur tijdens de bereiding niet te hoog oploopt.

Het is het beste om de melk in de mengkom 3 minuten op snelheid 4 te roeren. Verhit vervolgens nog 3 minuten, ditmaal op snelheid 2 bij 70 graden Celsius. Het schuim is dan klaar en de koffiedrank kan worden geserveerd.

Staafmixer – De allrounder in de (barista) keuken

Een staafmixer is een must in elk huishouden en een goed alternatief als u wilt proberen melk op te schuimen zonder een melkopschuimer. Het is belangrijk op te merken dat u wat uithoudingsvermogen en oefening moet hebben om een melkschuimconsistentie te krijgen zoals uit de koffieshop.

Deze methode werkt het best met een hoge, smalle pan die op een matig vuur wordt verhit. Indien mogelijk kunt u een thermometer gebruiken om de temperatuur in de gaten te houden. U moet in het begin ook iets minder melk gebruiken, omdat het schuim nogal kan opstijven. Houd de staafmixer in de melk tot er schuim ontstaat. Gebruik vervolgens een lepel om het schuim op de drank te gieten. Helaas werkt dit niet zo handig als met het mondstuk.

Onderweg melkschuim maken met batterij-aangedreven melkopschuimers

In tegenstelling tot automatische melkopschuimers zijn melkopschuimers op batterijen goedkoper en gemakkelijker schoon te maken. De batterijen moeten echter regelmatig worden vervangen en de melk moet apart worden verwarmd.

Deze op batterijen werkende melkopschuimers worden aanbevolen:

Xavax Elektrische Melkopschuimer
Xavax Elektrische Melkopschuimer

Bekijk de dagprijs

Kan melkschuim ook zonder apparaat worden gemaakt?

Als u geen eigen melkopschuimer wilt kopen of gewoon niet zo vaak koffie met melkschuim drinkt, kunt u ook manuele methoden gebruiken. Het is niet moeilijk om melk op te schuimen zonder machine als u alledaags keukengerei gebruikt.

Klopper – spierkracht in plaats van batterijen

Een garde is in bijna elk huishouden te vinden. In principe werkt het als een melkopschuimer op batterijen, maar in dit geval zijn de armen de batterijen. De garde of klopper wordt snel tussen beide handen gedraaid om de beweging in automatische apparaten na te bootsen. Net als bij de versie met de staafmixer moet de melk op een matige stand worden verwarmd. Laat de garde of de klopper in de handen ronddraaien tot er schuim ontstaat. Vervolgens met een lepel weer optillen en op de koffiedrank gieten.

Creatief alternatief – schudden met het glas met schroefdop

Het glas met schroefdop is een doeltreffend alternatief wanneer slechts een kleine hoeveelheid schuim nodig is. Hier wordt de melk in het glas gedaan en goed geschud gedurende een minuut. Warme melk geeft natuurlijk een beter resultaat. Zet de melk even in de magnetron en begin te schudden. Laat in ieder geval genoeg ruimte voor de schuimvorming. Het is dus het beste om hem maar tot maximaal halverwege te vullen.

Conclusie

Perfect melkschuim vereist eigenlijk alleen een beetje liefde en toewijding. Hoewel de keuze van de melk belangrijk is, kan iedereen de variëteit gebruiken die hij lekker vindt. Steeds meer plantaardige alternatieven veroveren de melkspecialiteiten en zorgen voor nieuwe smaken en schuimresultaten.

Voor de professionele barista van uw favoriete koffiezaak komt er perfect melkschuim uit de portafilter. Toch zijn er een aantal geweldige alternatieven en mogelijkheden die gewoon wachten om te worden getest. Wie afhankelijk is van elektronische apparatuur, kan kiezen uit een breed scala van apparaten. Maar handmatig melk opschuimen is ook mogelijk en met een paar kleine trucjes belandt de latte art al snel in uw eigen kopje.

Heerlijk melkschuim met één druk op de knop? Geen probleem met de bovengenoemde apparaten. Tip: Let er bij de aankoop altijd op dat de vulcapaciteit overeenkomt met uw drinkgewoonten. Schoonmaken moet idealiter eenvoudig zijn en in de vaatwasser kunnen.