De federale overheid beveelt 200 mg cafeïne aan in een enkele dosis en 400 mg gedurende de dag als veilig voor een gezonde volwassene. Maar hoeveel cafeïne zit er in de verschillende koffiedranken? En hoe kan het cafeïnegehalte anders worden beïnvloed? We willen deze vragen in dit artikel verduidelijken.
Binnenkort:
- Het verschillende cafeïnegehalte van koffie en espresso is te wijten aan de verschillende concentratie.
- Verschillende soorten koffie en verschillende bereidingswijzen hebben invloed op het cafeïnegehalte.
- Cafeïne is een stimulerend middel en kan verschillende effecten in het lichaam veroorzaken. De bevindingen van vandaag hoeven niet schadelijk te zijn voor de gezondheid.
Espresso en koffie: wat zijn de verschillen
Espresso is een sterke, geconcentreerde koffiedrank met een hoog cafeïnegehalte bij een laag volume.
Een kopje koffie daarentegen heeft een equivalent cafeïnegehalte in zijn normale grootte van 125 ml, maar dit wordt verdeeld over een grotere hoeveelheid water. Vanwege het lagere watergehalte is de espresso veel sterker, hoewel we in principe dezelfde hoeveelheid cafeïne consumeren.
Het belangrijkste verschil tussen koffie en espresso is dus de Relatie tussen koffiepoeder en water. Dit resulteert ook in de verschillen in cafeïnegehalte.
Voor zowel een espresso als een kopje koffie wordt ongeveer 7 tot 8 gram koffiepoeder gebruikt. Maar bij espresso worden deze alleen bereid met 25 ml water, terwijl bij koffie 125 ml water wordt gebruikt.
Aangezien de hoeveelheid poeder in ons voorbeeld hetzelfde is, vind je in een espresso ook ongeveer de hetzelfde cafeïnegehalte, zoals in een kopje filterkoffie. De hoeveelheid cafeïne in een espresso is echter veel geconcentreerder. Als je dezelfde hoeveelheid espresso zou consumeren als koffie, zou de cafeïne-inname van espresso ongeveer 5 keer zo hoog zijn.
Waar is het cafeïnegehalte afhankelijk van?
Bereidingswijze
De bereidingswijze heeft een beslissende invloed op het cafeïnegehalte van de drank. Aan de hand van de volgende drankjes leggen we uit waarom de bereidingswijzen zo kunnen verschillen.
Ristretto
De sterkste koffiedrank is de ristretto en niet de espresso. De ristretto wordt op dezelfde manier bereid als de espresso, maar slechts de helft van het water wordt gebruikt voor dezelfde hoeveelheid poeder.
Espresso
Dit wordt gevolgd door espresso met zijn relatief hoge cafeïnegehalte. Maar er zijn ook verschillen als het gaat om espresso. In principe kan het cafeïnegehalte hoger zijn tijdens de bereiding met een portafiltermachine. De hogere mate van compressie van de gemalen koffie in het portafilter en de mogelijk sterkere druk tijdens de espresso cover kunnen hieraan bijdragen.
Voor espresso uit de automaat en vooral uit de espressomachine zijn de waarden meestal lager.
Lungo
De lungo is een uitgebreide koffiedrank op basis van espressobonen. Het heeft meestal een iets hoger cafeïnegehalte dan de espresso, maar dit is verspreid over een grotere hoeveelheid water.
Koffie
Ook in het geval van koffie zijn er verschillen in termen van cafeïnegehalte, die verschillen van de Bereidingswijze afhangen. Zo zit er in de Franse pers meer cafeïne dan in de filterkoffie en zijn de cafeïnewaarden lager, bijvoorbeeld in de cold brew-techniek.
Roasting
Het type roosteren bepaalt daarentegen slechts indirect het cafeïnegehalte. De cafeïne blijft stabiel tijdens het roosteren, maar door het verlies van vloeistof kan een iets hoger gehalte worden aangenomen in donkerdere roasts.
Cafeïnegehalte van verschillende dranken & bereidingsmethoden in vergelijking
De volgende waarden in de tabel verwijzen naar het cafeïnegehalte van het respectieve dranktype tot 100 ml, tot de normale hoeveelheid van een portie en proportioneel in procenten tot de aanbevolen maximale dagelijkse dosis van 400 mg cafeïne.
|
Soort drank |
Mg cafeïne op 100ml |
mg cafeïne per portie |
Percentage cafeïne van de dagelijkse dosis per portie |
|---|---|---|---|
|
Ristretto |
421 |
84 |
21 |
|
Espresso uit de portafiltermachine |
260 |
78 |
20 |
|
Espresso uit de volautomatische koffiemachine |
210 |
66 |
17 |
|
Espresso uit het espressoapparaat |
164 |
49 |
12 |
|
Caffè Lungo |
136 |
82 |
20 |
|
Cappuccino (30 ml espresso + 170 ml melk) |
33 |
66 |
17 |
|
Koffie van de Franse pers |
89 |
178 |
44 |
|
Koffie uit het handfilter |
74 |
148 |
37 |
|
Koffie uit het filterkoffiemachine |
68 |
136 |
34 |
|
Koffie uit het volautomatische koffiezetapparaat |
58 |
116 |
29 |
|
Melkkoffie half/half |
44 |
89 |
22 |
|
Oploskoffie |
39 |
78 |
19 |
|
Red Bull |
32 |
80 |
20 |
|
Zwarte thee |
20 |
40 |
10 |
|
Groene thee |
19 |
38 |
9 |
|
Cokes |
10 |
33 |
8 |
|
Clubmat |
20 |
100 |
25 |
|
Warme chocolademelk |
6 |
12 |
3 |
|
Cafeïnevrije koffie |
2 |
4 |
1 |
Arabica en Robusta bonen in cafeïne vergelijking
Verschillende soorten bonen kunnen verschillende cafeïnegehaltes hebben. Als gevolg hiervan bevatten sommige koffies meer cafeïne dan andere.
In de teeltgebieden over de hele wereld zijn er ongeveer 130 verschillende soorten koffie. Alleen Robusta en Arabica zijn echter commercieel relevant. Samen zijn ze goed voor 99% van het verbruik. Arabicabonen worden tegenwoordig het meest geteeld, goed voor ongeveer 70% van de koffieoogst in de wereld.
Het cafeïnegehalte van de Robusta boon is veel hoger dan dat van Arabicabonen. Arabica heeft een cafeïnegehalte van 0,8 tot 1,4%, terwijl Robusta tussen de 1,7 en 4% cafeïne bevat.
Cafeïne dient de plant als een natuurlijk insectenwerend middel, dus Robusta-planten zijn veel resistenter. Het oliegehalte in Robusta is veel lager dan in Arabicabonen.
Het individu Contreien heeft ook invloed op hoeveel cafeïne de plant ontwikkelt. Het cafeïnegehalte van een koffiesoort uit India kan bijvoorbeeld heel anders zijn dan dat van een koffie uit Colombia.
De koffie met het laagste cafeïnegehalte is de sidamo. Het groeit in Ethiopië en behoort tot de Arabicabonen. Het bevat minder dan 1% cafeïne. Arabica koffie uit de Colombiaanse hooglanden kan echter een cafeïnegehalte van 1,4% hebben en Arabica koffie uit Brazilië heeft vaak een cafeïnegehalte van 1,4% of meer.
In feite kan het cafeïnegehalte zelf variëren van boon tot boon van dezelfde struik. Daarom is het uiteindelijk moeilijk om precies te bepalen welk cafeïnegehalte een kopje espresso of een kopje koffie heeft en kun je in principe alleen op gemiddelden vertrouwen.
Is cafeïne gezond?
Cafeïne oefent een effect uit op het lichaam en het centrale zenuwstelsel door Afgifte van hormonen zoals adrenaline en cortisol. Hierdoor klopt het hart sneller en stijgt de bloeddruk.
Cafeïne komt snel in de bloedbaan en het effect en de toename van de prestaties ontvouwen zich snel. Na ongeveer vier uur kan cafeïne volledig worden afgebroken in het lichaam en worden uitgescheiden via de urine.
Voorheen werd gedacht dat het cafeïnegehalte in koffie en espresso schadelijk was voor de cardiovasculaire gezondheid. Hoge koffieconsumptie is in verband gebracht met een verhoogd risico op overlijden.
Inmiddels is echter gebleken dat de studies die tot deze aannames hebben geleid, niet kloppen. Omdat veel koffiedrinkers ook rokers zijn, kan roken worden gezien als een trigger voor de gezondheidsschade en niet als cafeïneconsumptie.
Nieuwe studies tonen daarentegen aan dat cafeïne zelfs gunstig kan zijn voor de gezondheid als u koffie of espresso in gematigde hoeveelheden consumeert.
Sommige studies bevestigen dat koffie en espresso Verminder het risico op diabetes kunnen. Dit zijn observationele studies die suggereren dat cafeïne de insulinegevoeligheid kan verhogen en dus de bloedsuikerspiegel kan verlagen.
Amerikaanse langetermijnstudies die langer dan 30 jaar zijn uitgevoerd, hebben zelfs aangetoond dat koffiedrinkers langer leven. Volgens de studie hadden mensen die tot 5 kopjes koffie per dag drinken een lager risico om te sterven aan hart- en vaatziekten.
Tegenwoordig zijn koffie en espresso zelfs toegestaan voor patiënten met hoge bloeddruk. Het is gebleken dat de bloeddruk slechts een korte tijd na cafeïneconsumptie licht stijgt. Wie regelmatig koffie drinkt, merkt nauwelijks een verhoging van de bloeddruk.
Hoeveel cafeïne kun je consumeren?
De stof cafeïne is alleen gevaarlijk voor het menselijk lichaam als er zeer grote hoeveelheden worden geconsumeerd. Voor een volwassene kan ongeveer 10 gram cafeïne dodelijk zijn. Dit komt echter overeen met ongeveer 150 kleine kopjes espresso of 70 grote kopjes koffie, dus er is nauwelijks gevaar om deze hoeveelheid te bereiken met espresso of koffie.
Niettemin geven experts specifieke aanbevelingen over de hoeveelheid cafeïne die u dagelijks moet consumeren:
De Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) stelt dat u niet meer dan 200 mg cafeïne in één portie en verspreid over de dag ontvangt. Niet meer dan 400 mg cafeïne moet naar je toe nemen.
Dit geldt echter niet alleen voor koffie en espresso, maar voor alle cafeïnehoudende dranken die je de hele dag door consumeert. Zwangere vrouwen mogen ook koffie drinken, maar ze moeten zich beperken tot de helft van de aanbevolen hoeveelheid.
Cafeïne zit niet alleen in koffie
Als je je cafeïneconsumptie onder controle wilt houden, moet je aan meer denken dan alleen koffie en espresso, want andere dranken bevatten ook cafeïne.
Thee bevat tussen de 20 en 50 mg cafeïne per kopje van 100 ml. Een glas Cocoa Cola bevat ongeveer 10 mg en zelfs in cacao verbergt cafeïne, ongeveer 6 mg per kopje. Maar ook andere dranken zoals energiedranken bevatten cafeïne in aanzienlijke hoeveelheden.
Afbraak in het lichaam
Het effect en de afbraak van cafeïne uit koffie varieert van persoon tot persoon. Lichaamsgewicht speelt net zo goed een rol als genetische aanleg. Vrouwen reageren meestal sneller en sterker op cafeïne dan mannen.
Roken heeft ook invloed op het effect van cafeïne. Rokers breken cafeïne meestal sneller af dan niet-rokers.
Cafeïne creëert een gewoon effect. Daarom werkt het meer bij incidentele drinkers. Als je regelmatig koffie drinkt, treedt er een gewenningseffect op en voel je het effect van cafeïne minder sterk.
Dit verklaart ook waarom sommige mensen niet kunnen slapen na het nuttigen van cafeïnehoudende dranken, terwijl anderen geen last hebben van slaapstoornissen.
Smaak zegt niets over cafeïne
Het sterke aroma van espresso, de intense smaak en de donkere kleur kunnen de indruk wekken dat je met een klein kopje espresso meer cafeïne consumeert dan met een mok filterkoffie.
Een espresso heeft echter een lagere cafeïne kick per portie dan koffie. Door de kleine hoeveelheid consumeer je eigenlijk minder cafeïne met een kopje espresso dan met een koffiekopje filterkoffie.